Nằm trọn trong địa bàn thôn Lò Cang (thị trấn Hương Canh, huyện Xuyên Bình, tỉnh Vĩnh Phúc), làng gốm Hương Canh không chỉ nổi tiếng trên cả nước với những sản phẩm gốm gia dụng.
Có tuổi đời hơn 300 năm, làng gốm Hương Canh nổi tiếng với những sản phẩm như chum vại, nồi niêu, ấm chén hay những chiếc tiểu sành. Độc đáo hơn, rất nhiều những bức tường chạy dọc các ngõ xóm trong làng được xây dựng từ chính những chiếc tiểu sành do Hương Canh sản xuất.
Tiểu hay quách là vật dụng dùng để đựng thi hài người chết sau khi cải táng. Những chiếc tiểu làm vật liệu xây dựng ở đây hoàn toàn là những chiếc tiểu mới, những chiếc tiểu chưa từng được sử dụng “đúng chức năng” lần nào.
Những bức tường được xây dựng bằng tiểu sành như vậy đều là những bức tường được xây dựng từ lâu, qua nhiều đời có đoạn đã bắt đầu xuống cấp.
Thường thì những chiếc tiểu sành bị lỗi trong quá trình nung gây biến dạng không thể bán sẽ được tận dụng làm vật liệu xây dựng.
Cũng có những gia đình sử dụng ngay cả những chiếc tiểu sành bình thường, việc xây tường bằng sản phẩm “nhà làm được” sẽ là giải pháp tối ưu hơn về kinh tế so với chỉ sử dụng gạch.
Không chỉ xây tường, rất nhiều ngôi nhà cũ ở Hương Canh cũng có sự “tham gia” của những chiếc tiểu sành.
Ông Lợi (thôn Chuôi Ná), một người cao tuổi ở Hương Canh giới thiệu về một bức tường cũ đã tồn tại qua 3 thế hệ: “ngày trước các cụ xây nhà không có vữa vôi với xi măng như bây giờ. Nguyên liệu chỉ bao gồm vỏ trấu xay nhỏ, đất và mật mía. Tới nay, tuy chỉ cần dùng tay đã có thể bóp vụn loại vữa này nhưng bức tường các cụ để lại vẫn vô cùng chắc chắn”.
Không chỉ tiểu sành, một bức tường rào được xây từ rất nhiều ngói.
Những chiếc lục bình cũng trở thành vật liệu xây dựng, tạo nên bức tường vô cùng bắt mắt.
Hay một tường rào khác được xây dựng từ tổng hợp vật liệu “nhà làm được”.
Ở Hương Canh hiện còn 6 hộ làm gốm, trong đó nhiều hộ vẫn sử dụng lò củi để nung gốm. Phương pháp này sẽ cho ra màu sản phẩm đẹp hơn, nung được già hơn nhưng đổi lại rủi ro cũng cao hơn, chỉ cần quá lửa là sản phẩm sẽ hỏng và bất đắc dĩ trở thành vật liệu cho xây dựng./.
Tác giả: CTV Tuấn Anh
Nguồn tin: Báo VOV