Bộ Tư pháp đang xây dựng và hoàn thiện dự thảo chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2024, điều chỉnh năm 2023 của Chính phủ. Theo đó, Luật Thuế thu nhập cá nhân sẽ áp dụng thuế suất cao hơn đối với giao dịch lướt sóng bất động sản.
Ảnh minh hoạ.
Trong đó, Dự thảo đề xuất xây dựng Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi) được đưa vào chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2025, trình Quốc hội cho ý kiến tại kỳ họp thứ 10 (tháng 10/2025), thông qua tại kỳ họp thứ 11 (tháng 5/2026).
Một nội dung đáng chú ý trong dự thảo này là quy định “nghiên cứu bổ sung quy định về thuế đối với thu nhập của cá nhân từ chuyển nhượng bất động sản theo thời gian nắm giữ”. Hướng đánh thuế được đưa ra là áp dụng thuế suất cao hơn với giao dịch bất động sản mà người bán có thời gian nắm giữ ngắn (lướt sóng) – nhằm hạn chế tình trạng đầu cơ dẫn đến bong bóng bất động sản.
Dự thảo này nhấn mạnh vấn đề lướt sóng bất động sản là hành vi mua và bán tài sản trong ngắn hạn. Khi thị trường địa ốc nóng sốt, người lướt sóng có thể mua vào bán ra trong vài ngày đến vài tuần hoặc một vài tháng để chốt lời. Khi thị trường trầm lắng, thời gian lướt sóng có thể kéo dài nhiều quý. Trong năm 2022, thanh khoản thị trường xuống thấp ở tất cả phân khúc, hoạt động lướt sóng bất động sản gần như đóng băng do đa số tài sản rao bán không có khách mua trong 12 tháng.
Hiện nay, thuế suất đối với thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản là 2%. Thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản bao gồm: thu nhập từ chuyển nhượng quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất, chuyển nhượng quyền sở hữu hoặc sử dụng nhà ở, quyền thuê đất, thuê mặt nước và các khoản thu nhập khác nhận được từ chuyển nhượng bất động sản.
Thời gian qua, các cá nhân khi chuyển nhượng bất động sản thường kê khai mức giá thấp hơn nhiều so với thực tế dẫn đến ngân sách nhà nước thất thu khoản thuế. Một số ý kiến cho rằng nên nghiên cứu đánh thuế cao hơn khi chuyển nhượng đối với các trường hợp đầu cơ sở hữu 3, 4… bất động sản trong thời gian ngắn gây bất ổn cho thị trường.
Dự thảo cũng đề cập đến một số quốc gia đã sử dụng công cụ thuế để tăng chi phí cho hành vi đầu cơ, giảm sức hấp dẫn của việc lướt sóng bất động sản, trong đó có thuế thu nhập cá nhân.
Ngoài ra, một số nơi trên thế giới còn áp dụng thuế đối với lợi nhuận thu được từ giao dịch bất động sản phù hợp với tần suất giao dịch, thời gian mua, bán lại bất động sản. Nếu thời gian này diễn ra càng nhanh thì thuế suất càng cao, còn diễn ra chậm hơn, thuế suất thấp hơn.
Tại Việt Nam, mức thuế suất áp dụng với người nắm bất động sản trong thời gian ngắn, theo các chuyên gia, cần được xác định phù hợp, phản ánh được thực trạng hoạt động của thị trường bất động sản.
Bên cạnh đó, theo dự thảo, việc áp dụng chính sách thuế thu nhập cá nhân đối với chuyển nhượng bất động sản theo thời gian nắm giữ cũng cần đồng bộ với quá trình hoàn thiện các chính sách liên quan đến đất đai, nhà ở cũng như sự đồng bộ, mức sẵn sàng của hạ tầng công nghệ thông tin về đăng ký đất đai, bất động sản. Việc hoàn thiện các chính sách và hạ tầng công nghệ tạo điều kiện cho cơ quan thuế có đủ thông tin và pháp lý để thực thi.
Đồng thời, dự thảo cũng đề cập việc sửa đổi quy định về giá chuyển nhượng bất động sản để tính thuế thu nhập cá nhân, đảm bảo phù hợp với quy định của Luật Đất đai (sửa đổi) trong thời gian tới.
Theo thống kê, năm 2022, số thu từ thuế chuyển nhượng bất động sản, nhận thừa kế và nhận quà tặng là bất động sản dự kiến đạt hơn 41.000 tỷ đồng, tăng hơn 20.000 tỷ đồng so với năm trước đó.