Đó là những câu hỏi dành cho shark Thái Vân Linh (một doanh nhân người Mỹ gốc Việt, là một nhà đầu tư chính của chương trình truyền hình thực tế Thương vụ bạc tỷ) tại hội thảo khởi nghiệp với chủ đề “Startup Fundraising” (Gọi vốn khởi nghiệp) do bộ môn Phát triển khởi nghiệp, đại học FPT tổ chức tối 8/3.
Shark Linh cho rằng, về nguyên tắc, có thể gọi vốn ngay từ phần ý tưởng, sau khi đã nghiên cứu xong hoặc sau khi đã có sản phẩm. Mỗi giai đoạn sẽ có những chiến lược khác nhau để tìm kiếm nhà đầu tư.
Shark Thái Vân Linh (Ảnh: Đ.Q).
Để đạt kết quả tốt nhất trong quá trình đám phán, người khởi nghiệp phải biết cách tạo niềm tin, thuyết trình chuyên nghiệp cũng như biết cách xây dựng mối quan hệ lâu dài với nhà đầu tư.
Bà Thái Vân Linh nhấn mạnh, việc thuyết trình không được dài dòng. Nhà sáng lập chỉ có 30 giây để mô tả vấn đề mình đang cố gắng giải quyết với nhà đầu tư. Do vậy, nhà sáng lập phải đưa ra những con số ấn tượng hoặc sử dụng những câu chuyện cá nhân có khả năng thu hút sự đồng cảm hay đặt ra những câu hỏi gợi mở.
Đặc biệt, shark Linh nhấn mạnh, nhà đầu tư luôn chỉ đưa cho người khởi nghiệp một phần tiền nhất định, còn số tiền cần để duy trì lâu dài đến từ khách hàng. Nên, nếu phải lựa chọn, những nhà khởi nghiệp hãy lắng nghe khách hàng hơn là nhà đầu tư.
TS Phan Gia Hoàng, Chủ nhiệm bộ môn Phát triển khởi nghiệp đại học FPT chia sẻ, việc các bạn trẻ tìm kiếm nguồn vốn cần phải đi kèm với việc xây dựng một kế hoạch kinh doanh rõ ràng và thực hiện nó một cách hiệu quả. Các nhà sáng lập cần phải có sự hiểu biết và nắm vững về lĩnh vực của mình, cũng như định hướng rõ ràng về chiến lược kinh doanh và sản phẩm dịch vụ sẽ cung cấp.
Đặc biệt, ông Hoàng cũng lưu ý, các bạn trẻ cần thận trọng khi chọn nguồn vốn và đảm bảo các điều khoản hợp đồng đưa ra phù hợp với chiến lược.
Có bạn nam nào từng mặc váy?
Tại chương trình, nhiều bạn trẻ quan tâm về vấn đề giới trong khởi nghiệp khi nêu những thắc mắc, liệu phụ nữ khởi nghiệp, gọi vốn liệu có khó khăn hơn nam giới vì những định kiến giới?
Nói về khó khăn của phụ nữ khi khởi nghiệp, gọi vốn, shark Linh đặt một câu hỏi ngược, gây bất ngờ cho cả hội trường: “Ở đây đã bạn nam nào từng mặc một chiếc chân váy?”. Phía dưới, mọi người lắc đầu…
Nhiều bạn trẻ quan tâm đến vấn đề giới trong khởi nghiệp (Ảnh: Đ.Q).
Bà Thái Vân Linh phân tích, khi nghe trình bày về cách thức thiết kế, cắt cúp chiếc váy làm sao cho eo thon hơn, nâng vòng ba hơn, các nhà đầu tư nam sẽ không hiểu, không mấy quan tâm. Thực tế, nhiều lĩnh vực phụ nữ am hiểu sâu nhưng nam giới thấy rất khó hiểu hoặc không hiểu. Và khi không hiểu về các mô hình kinh doanh thiên về nữ giới, hầu hết các nhà đầu tư là nam giới sẽ không đầu tư.
Ngoài ra, phần lớn các nhà đầu tư là phái nam và các nhà sáng lập cũng là nam giới. Trong tiềm thức, họ quen cách tương tác giữa nam giới với nhau nên ít nhiều e ngại khi gặp nữ giới. Điều này thuộc về quan niệm xã hội hơn là về đánh giá khả năng.
Tuy nhiên, theo bà Linh, gần đây đã có rất nhiều nghiên cứu, đánh giá tích cực về vai trò của nữ giới trong kinh doanh. Mới đây nhất, bà vừa đọc một nghiên cứu về các công ty ở Đông Nam Á đã niêm yết cho thấy công ty có nhiều phụ nữ tham gia vào đội ngũ lãnh đạo nhất có kết quả đạt được cao hơn 26% so với công ty có ít phụ nữ tham gia vào đội ngũ lãnh đạo nhất.
Bà Linh kể thêm, bà chưa gặp nhà đầu tư nào tỏ thái độ “tôi không đầu tư vì bạn là nữ” nhưng nhiều người định kiến một cách vô thức, phân biệt mà không hề biết mình đang mang định kiến giới…
Nhiều nhà đầu tư hiện rất cởi mở nhưng theo shark Linh, sẽ luôn có những rào cản với nữ giới mà chỉ có cách mỗi người phải nỗ lực, phải cố gắng.
Quan niệm về hạnh phúc của không ít người là lấy chồng giàu, vợ giàu (Ảnh minh họa).
Đối với quan niệm “khởi nghiệp khó quá, thà lấy chồng giàu, vợ giàu” của không ít bạn trẻ, bà Thái Vân Linh cho rằng, việc này tùy quan niệm, hướng đi, mong muốn về hạnh phúc như thế nào của mỗi người. Có người phụ nữ thực sự muốn ở nhà, lấy chồng, sinh con thì coi đó là con đường “đầu tư” tốt, là hạnh phúc; có người lại muốn theo đuổi sự nghiệp riêng, tự mình xây dựng sự nghiệp của mình…
“Đi hướng nào cũng được, miễn là bạn tìm được hạnh phúc của mình”, shark Linh nêu quan điểm.