Vướng mắc thủ tục hành chính là một trong những khó khăn nan giải trong phát triển nhà ở xã hội hiện nay. Doanh nghiệp “kêu” rằng dù có đất sạch, quy hoạch bài bản, nhưng khi làm nhà ở xã hội với mức lợi nhuận chỉ 10% vẫn phải chờ đợi 500 ngày xin chủ trương đầu tư.
Ông Nguyễn Hữu Đường chia sẻ có nhiều khó khăn trong quá trình làm nhà ở xã hội.
Đất vàng làm nhà ở xã hội thì… lãng phí lắm!
Tại Toạ đàm trực tuyến “Tháo gỡ điểm nghẽn nhà ở xã hội” do báo Thanh Niên tổ chức mới đây, ông Nguyễn Hữu Đường, Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Hòa Bình chia sẻ, doanh nghiệp có 2 khu đất sạch ở quận Hoàng Mai (Hà Nội). Các khu đất này có quy hoạch của UBND TP.Hà Nội từ năm 2015, rất chi tiết về mật độ, chiều cao, dân số…
Theo ông Đường, hai khu đất này nếu làm nhà ở thương mại diện tích xây dựng khoảng 150.000 m2, lời khoảng 2.500 tỉ. Còn doanh nghiệp ông làm NOXH chỉ lời được khoảng 10%, tính ra lãi 200 tỉ.
Tuy nhiên, khi làm thủ tục làm NOXH, Hòa Bình Group phải mất hơn 500 ngày mới được cấp chủ trương đầu tư dự án làm NOXH cho 1 khu đất.
“Khu đất còn lại, tôi nghĩ cũng sẽ sớm được xem xét cấp chủ trương đầu tư vì tất cả đều đúng pháp luật. Tôi cho rằng, vấn đề làm NOXH phụ thuộc rất nhiều vào ý chí của lãnh đạo thành phố”, ông Đường cho hay.
Vị này còn cho biết, thời điểm Hòa Bình Group quảng bá dự án, công bố căn hộ mẫu thì nhu cầu đăng ký mua của người dân, cán bộ rất lớn. Do đó, doanh nghiệp mong được Quốc hội, Chính phủ, Bộ Xây dựng… quan tâm hơn nữa về thủ tục hành chính về NOXH để thúc đẩy tăng nguồn cung, đáp ứng nhu cầu xã hội.
Bàn về vấn đề này, GS. Đặng Hùng Võ cho biết, trong phê duyệt chủ trương đầu tư, các nhà đầu tư nước ngoài từng nói không cần ưu đãi về đất, về thuế… Tất cả những cái đó là vô nghĩa mà chỉ cần duy nhất một điều kiện là đơn giản thủ tục hành chính. Chủ trương cải cách hành chính được thực hiện từ rất lâu rồi nhưng hiện nay có biểu hiện phức tạp hơn.
“Ngay như trong câu chuyện của doanh nghiệp, dự án đất của tư nhân, đáng nhẽ phải khuyến khích nhưng lại thủ tục phức tạp. Tôi đã từng nói chuyện với lãnh đạo Hà Nội về dự án của Hoà Bình Group. Tại sao có dự án đúng quy hoạch, ủng hộ để phát triển NOXH của tư nhân lại khó khăn như thế? Câu trả lời là “Đất này là đất vàng thì lãng phí lắm”, ông Võ chia sẻ.
Cần bãi bỏ thủ tục không cần thiết
Chia sẻ câu chuyện thời còn làm ở Bộ Tài nguyên và Môi trường, ông Võ cho biết: “Chúng tôi gửi văn bản đi các nơi, sau 5 ngày, nếu không có ý kiến thì coi như đồng ý. Nhưng bây giờ, chúng ta cứ chịu trận thủ tục hành chính phức tạp và ai trả chi phí cho cái đó? Chính là nhà đầu tư dự án cứ nằm yên một ngày thì chi phí chuẩn bị đầu tư đọng lại, lãi suất tăng lên…”
Ông Võ nhấn mạnh, thủ tục hành chính là vấn đề đặc biệt, rất đáng quan tâm cho những khu vực có NOXH, bởi chúng ta phải tiết kiệm rất nhiều chi phí để tạo lập nó.
Đề cập đến giải pháp đẩy nhanh tiến độ triển khai NOXH, ông Bùi Tiến Thành, Trưởng phòng phát triển đô thị (Sở Xây dựng Hà Nội) cho rằng, trước tiên, trình tự thủ tục hành chính đầu tư NOXH phải rút ngắn lại. Trường hợp có đầu thầu lựa chọn chủ đầu tư đối với dự án NOXH thì cần có quy định riêng, còn hiện nay mất 2 năm là quá dài cho một thủ tục lựa chọn chủ đầu tư.
Thứ hai, cần phải rà soát, bãi bỏ những quy định thủ tục hành chính không cần thiết, đối với triển khai dự án nhà ở nói chung, NOXH nói riêng, cái gì không nhất thiết phải có thì bỏ ngay. Bởi vì, đối với NOXH thì doanh nghiệp hưởng lợi tức chỉ 10% là tối đa, không giống như dự án thương mại khác.
Ông Thành cũng cho biết, Sở Xây dựng luôn ủng hộ phát triển NOXH. Đối với các dự án, Chính phủ và các tỉnh đều có kế hoạch hằng năm và 5 năm.
Theo ông Thành, để dự án được triển khai nhanh hơn, quan trọng nhất là đơn giản đầu việc thủ tục hành chính. Ví dụ, chấp thuận chủ trương đầu tư có rồi thì không thẩm định thiết kế cơ sở nữa. Hay cấp giấy phép xây dựng, nếu có quy định cụ thể, quản trị tốt rồi thì có cần cấp phép không?… “Chúng tôi thấy cắt giảm đầu việc thủ tục rất quan trọng đối với các địa phương”, ông Thành nhấn mạnh.