Nghị định 10/2023 vừa ra đời mở ra cơ hội làm thủ tục cấp sổ đỏ online ngay từ ngày 20-5 tới. Nhưng các địa phương liệu có đáp ứng được? Vấn đề nằm ở đâu?
Triển khai sớm chủ trương cấp sổ đỏ online sẽ giúp đơn giản hóa thủ tục, giảm chi phí đi lại, chờ đợi làm thủ tục – Ảnh: HỮU HẠNH
Theo ghi nhận của Tuổi Trẻ, hầu hết người dân và các chuyên gia đều ủng hộ triển khai sớm chủ trương cấp sổ đỏ online để đơn giản hóa thủ tục, giảm chi phí đi lại, chờ đợi làm thủ tục.
Thủ tục cấp sổ đỏ sẽ bớt tù mù
Tại Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai quận Đống Đa, TP Hà Nội, ông Nguyễn Văn Hùng (44 tuổi), người đang đi làm thủ tục cấp sổ đỏ, cho biết dù hiện nay văn phòng đăng ký đất đai đã liên thông với Chi cục Thuế trong giải quyết thủ tục đất đai nhưng thời gian làm “sổ đỏ” lần đầu, cũng như thủ tục chuyển nhượng, cho, tặng… vẫn rất chậm.
Điều này khiến nhiều người phải trả phí để thuê công ty dịch vụ hoặc “cò” làm giúp với mức phí từ 0,1 – 0,3% giá trị bất động sản.
Trao đổi với Tuổi Trẻ, chị Lê Trang (29 tuổi), nhân viên công ty chuyên làm dịch vụ thủ tục nhà đất, cũng hy vọng quy định cấp sổ đỏ online sẽ giúp những người thường xuyên phải đi kê khai các thông tin nhà đất rút ngắn được thời gian, trả hồ sơ cho khách sớm hơn, ngăn nhũng nhiễu.
“Việc thực hiện cần tránh hình thức vì tôi đã nhiều lần nộp hồ sơ qua mạng để xử lý dịch vụ cho doanh nghiệp nhưng thường xuyên bị chậm, ảnh hưởng đến hợp đồng với khách”, chị Trang nói.
Còn theo ông L.V.Đ. – cán bộ một văn phòng đăng ký đất đai tại Hà Nội, từ năm 2015 văn phòng đã lưu trữ dữ liệu cấp sổ đỏ lần đầu trên hệ thống phần mềm điện tử, sau đó cập nhật đăng ký biến động. Thông tin từng thửa đất đã có trên hệ thống dịch vụ công điện tử nhưng là dữ liệu phải nhập vào từ hồ sơ giấy. Muốn đẩy nhanh chuyển đổi số trong lĩnh vực đất đai phải sớm cập nhật đồng bộ dữ liệu.
Ngoài ra, ông L.V.Đ. cũng cho biết trong các thủ tục đất đai hiện nay luôn yêu cầu phải có sổ đỏ bản chính (bản giấy) thì rất khó để chuyển đổi số.
Ông Mai Trọng Thái, phó giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) TP Hà Nội, khẳng định sở đang tập trung xây dựng chương trình cấp sổ đỏ online cho người dân theo các quyết định của UBND TP Hà Nội, sau khi xây dựng xong sở sẽ báo cáo UBND TP kế hoạch thực hiện. Còn khi nào thực hiện cấp sổ đỏ online cho người dân thì ông Thái… chưa rõ.
Đà Nẵng: còn lo ngại pháp lý cấp sổ đỏ online
Là địa phương công bố 100% dịch vụ công đủ điều kiện cung cấp trực tuyến ở mức độ 4, nhưng việc cấp sổ đỏ online, “người trong cuộc” ở Đà Nẵng đánh giá vẫn khá… xa vời.
Theo tìm hiểu của phóng viên Tuổi Trẻ, hiện nay Đà Nẵng có 37 hồ sơ thủ tục hành chính trong lĩnh vực đăng ký đất đai thuộc phạm vi chức năng quản lý của Sở TN&MT. Trong đó dịch vụ công chủ yếu mới cung cấp trực tuyến ở mức độ 3.
Các chi nhánh văn phòng đăng ký đất đai tại các quận, huyện tiếp nhận cấp giấy chứng nhận sử dụng đất (sổ đỏ) cho người dân hiện đã tiếp nhận hình thức online. Tuy nhiên người dân sau khi đăng ký xong vẫn phải mang hồ sơ gốc đến các văn phòng một cửa để kiểm tra, đối chiếu và thực hiện thu hồi cấp đổi (nếu có).
Trong khi đó, tại Văn phòng đăng ký đất đai TP Đà Nẵng là nơi tiếp nhận cấp sổ đỏ cho tổ chức, doanh nghiệp thậm chí vẫn chưa thể đăng ký online 100%. Nguyên nhân là do hồ sơ của tổ chức, doanh nghiệp liên quan đến thuế vẫn chưa liên thông trực tuyến.
Trao đổi với Tuổi Trẻ, đại diện Văn phòng đăng ký đất đai TP Đà Nẵng, cho rằng nghị định 10 bổ sung quy định về cấp sổ đỏ online. Có thuận lợi để có thể triển khai trong tương lai khi cả nước chuyển đổi số, người dân đều có mã định danh và cổng dịch vụ công tích hợp dữ liệu chung của các ngành liên quan.
“Do mới ban hành và chưa có hiệu lực nên vẫn chờ thông tư hướng dẫn cụ thể. Sau khi có hướng dẫn cụ thể chúng tôi sẽ xây dựng đề án và xây dựng lộ trình thực hiện”, vị này nói.
Giám đốc một chi nhánh văn phòng đăng ký đất đai cấp quận ở Đà Nẵng (đề nghị không nêu tên) cho rằng còn phải chuẩn bị rất nhiều. “Đặc biệt là hình thành dữ liệu chữ ký số. Ai là người quản lý, ai là người chứng thực? Vì như chúng ta biết rất nhiều tranh chấp liên quan đến đất đai nên việc đảm bảo yếu tố pháp lý là rất cần thiết”, người này phân tích.
Địa phương cần quyết tâm làm
Đến nay, trên cả nước chưa có tỉnh, TP nào thực hiện được việc cấp sổ đỏ online cho người dân. Theo ông Phạm Ngô Hiếu – phó cục trưởng Cục Đăng ký và Thông tin dữ liệu đất đai (Bộ TN&MT), việc cấp sổ đỏ online cho người dân thuộc thẩm quyền của các địa phương. Năm 2020, Chính phủ đã ban hành nghị định 45 về thực hiện hành chính trên nền tảng điện tử, như vậy là các địa phương đã có thời gian chuẩn bị.
Theo ông Hiếu, năm 2022, các địa phương đã có kết nối với hệ thống dữ liệu dân cư quốc gia, giờ các địa phương triển khai thì khai thác dữ liệu từ hệ thống này để giải quyết việc cấp sổ đỏ online cho người dân, doanh nghiệp.