Lương cơ sở tăng từ 1,49 lên 1,8 triệu đồng từ ngày 1/7 kéo các khoản đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp của lao động khối nhà nước tăng theo.
Tăng tiền lương tháng trích đóng bảo hiểm
Theo quy định hiện hành, người lao động trích 8% tiền lương hàng tháng đóng bảo hiểm xã hội (BHXH) bắt buộc. Nếu mức lương cao hơn 20 tháng lương cơ sở thì lương tháng đóng bảo hiểm bắt buộc bằng 20 tháng lương cơ sở, tương đương 36 triệu đồng. Với quy định đóng 8%, tiền lương trích đóng tối đa sẽ tăng từ 2,384 lên 2,88 triệu đồng mỗi tháng.
Tiền đóng bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) mỗi tháng bằng 1% tiền lương làm căn cứ đóng BHXH bắt buộc, nên mức trích tối đa cũng tăng lên 360.000 đồng sau ngày 1/7 thay vì 298.000 đồng như hiện nay.
Lương cơ sở điều chỉnh từ năm 2000 đến nay. Đồ họa: Tiến Thành
Tương tự với BHYT, lao động mỗi tháng trích 1,5% tiền lương làm căn cứ đóng BHXH bắt buộc. Nếu lương tháng cao hơn 20 lần mức lương cơ sở, tức 36 triệu đồng trở lên thì tiền trích đóng BHYT sẽ là 540.000 đồng thay vì 447.000 đồng như hiện nay.
Với BHYT hộ gia đình, mức đóng theo quy định hiện hành áp dụng cho người thứ nhất bằng 4,5% lương cơ sở, tương ứng tăng từ 67.050 lên 81.000 đồng mỗi tháng; người thứ hai, thứ ba, thứ tư đóng lần lượt bằng 70%, 60% và 50% mức đóng của người đầu tiên, tương ứng 56.700, 48.600 và 40.500 đồng. Người thứ năm trở đi đóng bằng 40% mức của người thứ nhất, tức 32.400 đồng.
Người đóng BHYT từ đủ 5 năm liên tục trở lên và có số tiền cùng chi trả phí khám chữa trong năm lớn hơn 6 tháng lương cơ sở thì được Quỹ Bảo hiểm y tế thanh toán toàn bộ, mức này sẽ tăng lên 10,8 triệu đồng từ ngày 1/7 so với 8,94 triệu như hiện nay.
Công chức TP Thủ Đức (TP HCM) giải quyết thủ tục hành chính cho người dân, tháng 8/2022. Ảnh: Như Quỳnh
Mức hưởng trợ cấp, phụ cấp tăng
Theo nguyên tắc đóng – hưởng của bảo hiểm xã hội, một số loại trợ cấp, phụ cấp của lao động làm việc trong cơ quan, doanh nghiệp nhà nước sẽ tăng.
Cụ thể, lao động nữ khi sinh con hoặc nhận con nuôi (dưới 6 tháng tuổi) được nhận trợ cấp một lần cho mỗi con bằng 2 lần mức lương cơ sở. Trường hợp sinh con nhưng chỉ có cha tham gia BHXH thì người cha được nhận trợ cấp. Từ ngày 1/7, mức này tăng từ 2,98 lên 3,6 triệu đồng.
Mức trợ cấp mỗi ngày cho lao động sau ốm đau phải dưỡng sức, phục hồi; người sau điều trị thương tật; lao động nữ phải phục hồi sau thai sản theo quy định bằng 30% mức lương cơ sở, tương đương 540.000 đồng, thay vì 447.000 đồng như hiện nay. Riêng với người suy giảm khả năng lao động 31% trở lên, nếu sau đó bị suy giảm thêm thì cứ 1% được hưởng thêm 2% lương cơ sở, tức 36.000 đồng.
Người bị tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, suy giảm 5% khả năng lao động hưởng trợ cấp một lần bằng 5 lần mức lương cơ sở, sau đó cứ suy giảm thêm 1% thì hưởng thêm 0,5 lần lương cơ sở. Mức trợ cấp này sau ngày 1/7 sẽ tăng từ 7,45 triệu lên 9 triệu đồng; sau đó nếu lao động bị suy giảm thêm 1% thì được hưởng thêm 900.000 đồng.
Người suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên mà liệt cột sống, liệt chi hoặc bị tâm thần, ngoài trợ cấp hàng tháng được hưởng trợ cấp phục vụ bằng với lương cơ sở. Mức này sẽ từ 1,49 lên 1,8 triệu đồng khi lương cơ sở tăng.
Người tử vong do tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp hoặc qua đời trong thời gian điều trị mà chưa được giám định thì thân nhân được hưởng trợ cấp một lần bằng 36 lần lương cơ sở, tức 64,8 triệu đồng từ 1/7 (hiện nay là 53,64 triệu).
Trợ cấp mai táng theo quy định bằng 10 lần mức lương cơ sở tại tháng mà lao động tử vong, tương đương 18 triệu đồng. Tiền tuất hàng tháng với mỗi thân nhân đủ điều kiện hưởng bằng 50% mức lương cơ sở, lên 900.000 đồng mỗi tháng so với 745.000 đồng như hiện nay. Trường hợp thân nhân không có người trực tiếp nuôi dưỡng thì trợ cấp tuất bằng 70% lương cơ sở, tức 1,26 triệu đồng so với 1,043 triệu đồng như hiện nay.
Mức lương cơ sở được áp dụng đối với cán bộ, công chức, viên chức, người hưởng lương, phụ cấp và người lao động làm việc trong các cơ quan, tổ chức, đơn vị sự nghiệp của Đảng, Nhà nước, tổ chức chính trị – xã hội được ngân sách nhà nước hỗ trợ kinh phí hoạt động ở trung ương, ở cấp tỉnh, huyện, xã, đơn vị hành chính – kinh tế đặc biệt và lực lượng vũ trang. Lương cơ sở cũng được dùng làm căn cứ để điều chỉnh lương hưu.
Mức lương này không áp dụng với lao động trong doanh nghiệp. Nhóm này sẽ hưởng lương tối thiểu vùng.
Hồng Chiêu