Thờ cúng tổ tiên là một trong những tục lệ quan trong trong đời sống tinh thần của người Việt. Trên bàn thờ có rất nhiều đồ vật khác nhau. Mọi người thường chú ý đến bát hương nhưng không phải ai cũng biết ảnh thờ có vị trí vô cùng quan trọng. Việc bố trí ảnh thờ cũng có nguyên tắc nhất định.
Khi đặt ảnh thờ, gia chủ cần chú ý tránh để phạm phải những đại kỵ dưới đây.
Không tuân theo nguyên tắc nam tả, nữ hữu
Khi đặt ảnh thờ, gia chủ nên chú ý tới nguyên tắc nam tả – nữ hữu (tức là ảnh của ông đặt bên trái, ảnh của bà đặt ở bên phải ảnh của ông). Việc bố trí ảnh thờ như vậy dựa vào sự chuyển động của tự nhiên và hoạt động bên trong cơ thể con người.
Khi đứng quay mặt về hướng Nam thì mặt trời mọc bên trái (tả), lặn bên phải (hữu). Nam xung do huyết, buổi sáng can khí vượng, huyết xung. Nữ trầm bởi thận, buổi chiều thận khí khỏe. Do đó sinh ra thuyết nam tả – nữ hữu, nam dương – nữ âm, nam huyết – nữ khí, nam can – nữ thận…
Ngoài ra, có quan niệm cho rằng đặt ảnh thờ của bà bên phải ảnh của ông ngụ ý người phụ nữ là cánh tay phải đắc lực giúp chồng con.
Không tuân theo vai vế
Cần chú ý rằng ảnh thờ phải được đặt theo vai về của các thành viên được thờ cúng. Người có vai vế cao thì ảnh thờ đặt ở vị trí giữa và cao hơn. Người có vai vế thấp thì ảnh thờ sẽ đặt sang hai bên và thấp hơn một chút.
Nếu gia đình thờ nhiều người thì nên dùng loại bàn thờ tam cấp để tiện bày ảnh thờ, đồ thờ.
Không thờ ảnh chung
Mỗi người nên có một ảnh thờ riêng. Không nên dùng ảnh chung làm ảnh thờ.
Khi còn sống, cụ ông và cụ bà có thể có tình cảm gắn bó khăng khít nhưng khi đã khuất, con cháu cũng không nên dùng ảnh chung làm ảnh thờ.
Việc sử dụng ảnh riêng để thờ sẽ thể hiện sự trang nghiêm tôn kính.
Ngoài ra, khung ảnh thờ của các cụ cần đồng nhất về kích cỡ, kiểu dáng và phù hợp với không gian thờ cúng của gia đình, cân đối với bàn thờ.
Không được để ảnh thờ bị nghiêng lệch
Ảnh thờ cần được để ở vị trí cố định, sắp xếp ngay ngắn. Việc để ảnh thờ nghiêng lệch thể hiện sự thiếu tôn trọng, không thành kính của con cháu trong việc thờ cúng tổ tiên.
Người ta tin rằng việc này sẽ làm ảnh hưởng đến vận trình của các thành viên trong gia đình.
Không được đặt ảnh thờ che lấp ảnh Phật, tượng Phật
Nếu gia chủ kết hợp thờ gia tiên và thờ Phật thì ảnh và tượng Phật phải đặt ở vị trí chính giữa, cao nhất trên bàn thờ, sau đó mới đến các ảnh thờ của gia tiên. Ảnh thờ của người thân đã khuất phải đặt ở hai bên ảnh Phật, tượng Phật và thấp hơn một chút.
Ngoài ra, các ảnh thờ đều sẽ đặt sau bát hương.
* Thông tin mang tính chất tham khảo, chiêm nghiệm.