Cụ thể, theo danh sách các doanh nghiệp, đơn vị nợ bảo hiểm mà Bảo hiểm xã hội Nghệ An công khai trên Website vào ngày 14/2, có nhiều doanh nghiệp đang nợ khoản đóng bảo hiểm xã hội của một vài người lao động số tiền lên tới hàng tỷ đồng. Trong đó, cao nhất là trường hợp Công ty cổ phần xây dựng và thương mại 423 (có địa chỉ tại TP Vinh), nợ bảo hiểm xã hội hơn 7,5 tỷ đồng trong thời gian 65 tháng của duy nhất một lao động. Tính ra, số tiền bảo hiểm xã hội đóng mỗi tháng với nhân sự này có thể tới 115 triệu đồng, suy ra khoản lương được trả tới hơn 500 triệu đồng/tháng.
Tương tự, trong bản danh sách cũng có cả chục trường hợp khác có khoản nợ đóng bảo hiểm xã hội ở mức tiền tỷ, tương ứng số tiền đóng bảo hiểm mỗi tháng từ 20 – 50 triệu đồng, lương quy đổi cũng từ 100-250 triệu đồng.
Trao đổi về vấn đề gây băn khoăn này, ông Hoàng Quang Phúc – Trưởng phòng Quản lý Thu – Sổ – Thẻ, Bảo hiểm xã hội tỉnh Nghệ Anh cho biết, theo quy định của Bảo hiểm xã hội Việt Nam, hàng tháng cơ quan bảo hiểm xã hội các địa phương phải công khai các đơn vị nợ bảo hiểm xã hội, số tiền nợ lên website của ngành.
Thực hiện quy định này, hàng tháng, Bảo hiểm xã hội tỉnh Nghệ An đều cập nhật, niêm yết công khai danh sách “đen” đó. Danh sách này gồm các thông tin như tên đơn vị nợ bảo hiểm, số lao động của đơn vị tại tháng đó, số tiền nợ của đơn vị, số tháng nợ.
“Danh sách này không phải mẫu chung, mà chúng tôi đưa thông tin cơ bản để người xem dễ nắm bắt” – ông Phúc nói.
Theo Trưởng phòng quản lý Thu – Sổ – Thẻ, không có việc một doanh nghiệp nợ 7,5 tỷ đồng, trong 65 tháng của một người lao động. Bản chất, số tiền nợ bảo hiểm xã hội của doanh nghiệp đó là nợ của rất nhiều người lao động. Có những người đã nghỉ làm từ lâu mà vẫn chưa được chốt sổ.
“Doanh nghiệp này chưa giải thể, phá sản nên bảng danh sách cơ quan bảo hiểm xã hội lập phải có người giữ lại là đầu mối để theo dõi. “Người đầu mối” này thường là Giám đốc công ty” – ông Phúc nói.
Ông Phúc cũng giải thích, trên thực tế, số tiền đóng bảo hiểm xã hội của một người lao động không thể lên đến hàng trăm triệu mỗi tháng. Theo quy định hiện hành, tiền lương đóng bảo hiểm xã hội đối với đơn vị hành chính, sự nghiệp được tính theo hệ số, còn với các doanh nghiệp theo mức lương thỏa thuận theo hợp đồng bảo gồm các khoản phụ cấp…
Ông Phúc dẫn Khoản 3, Điều 89 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 quy định, tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội tối đa bằng 20 lần mức lương cơ sở. Mức lương cơ sở hiện nay là 1,49 triệu đồng. Như vậy, lương đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc ở mức cao nhất là 29,8 triệu đồng/tháng. Theo đó, khoản tiền đóng bảo hiểm xã hội tối đa cũng chỉ ở mức 22% của con số này.
Doanh nghiệp nói gì về số nợ bảo hiểm “khủng”?
Công ty cổ phần đầu tư xây dựng 24, nơi đang nợ hơn 21,5 tỷ đồng tiền bảo hiểm của 8 lao động.
Trao đổi với PV Dân trí chiều 11/3, đại diện Công ty cổ phần xây dựng và thương mại 423 – ông Nguyễn Văn Hùng xác nhận, đơn vị đang nợ 7,5 tỷ đồng bảo hiểm. Tuy nhiên, đại diện công ty cho biết, đây là số tiền nợ của gần 100 lao động chứ không phải chỉ 1 lao động như trên danh sách niêm yết nợ.
Khoản nợ tiền bảo hiểm xã hội hơn 7,5 tỷ đồng, theo ông Hùng, là vấn đề tồn tại từ nhiều năm trước tại doanh nghiệp và kéo dài đến tận bây giờ.
“Vấn đề nợ bảo hiểm xảy ra từ nhiều năm, trước thời điểm tôi về làm Giám đốc công ty. Vào thời điểm tôi tiếp quản, công ty đang nợ tiền bảo hiểm của gần 200 lao động trong 5 năm, với số tiền hơn 9,5 tỷ đồng. Sau khi tôi về công ty thì đã tổ chức đối thoại với người lao động và thống nhất với các ban ngành để có cách giảm bớt tiền đóng bảo hiểm cho người lao động. Những người đến tuổi về hưu, lao động nghỉ thai sản… chúng tôi đã giải quyết được hơn 40 trường hợp. Số nợ bảo hiểm 7,5 tỷ đồng nói trên là tổng nợ của hơn 100 lao động tính đến thời điểm này”, ông Hùng thông tin.
Cũng theo ông Hùng, những lao động bị nợ tiền bảo hiểm hiện đã nghỉ việc nhưng công ty vẫn đang nỗ lực thực hiện phần trách nhiệm này. Tuy nhiên, với tình hình hiện tại của doanh nghiệp thì khó có thể thanh toán khoản nợ 7,5 tỷ đồng nói trên.
“Chúng tôi đã báo cáo Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An và các sở, ban, ngành liên quan xin khoanh số nợ bảo hiểm này”, ông Hùng cho hay.
Vị giám đốc cũng khẳng định, trong 2 năm trở lại đây, công ty không phát sinh nợ bảo hiểm xã hội mới.
Một đơn vị khác có số nợ “khủng” trong danh sách công bố của BHXH Nghệ An là Công ty CP đầu tư và xây dựng 24 (có địa chỉ tại km0+700 đường Xiêng Khoảng, xã Nghi Phú, TP Vinh), nợ hơn 21,5 tỷ đồng. Theo danh sách, số tháng nợ bảo hiểm tại doanh nghiệp này là 129 tháng, số lao động là 8 người. Người đại diện công ty này là ông Hoàng Cảnh Hà.
PV liên hệ với ông Hoàng Cảnh Hà qua số điện thoại tra cứu được theo mã số thuế, người này khẳng định bản thân “không có doanh nghiệp nào”.